En Winnder in Burgedroud üm 1950 rüm

En Winnder, benns rachd Schneä mochd, woar doos für uns Kinn aine Frääd!

Dehämm dinn di Schloofschduwe woann di Feäinzer bis nauf mid Aisblomme zugfruänn. Dos Ais kannd mer mid di Fingerneäichu rogekradz, oodr awer mer hauchd sich e ruund Gugglouch nai.  Di Miisdhauffe dinns Duärf sänn ümmer höächer gewosse un dr fröüsch Miisd hoad nouch mehr bi sunsd gedambfd. Ouf en Aboaddshäüsle hiälds koaner lang aus. Doa muassde dr en Blaachoamer mid häss Wasser vos Wasserschiff midnaam, doss doos nidd glaich aausminanner zommgfruänn woar.

In aauer Herrgoddsfrüä wuadd schou gschannzd, di Nöchbere hoad Ösche ouf iänn Waach gschdrääd un mii hönn mid Viisaaudz ewing di Loodedrebbe gsauddzd, doss koass ze Schoode küünd un doss di Läüd guäd nai di Kirch koome un bu se haud sunnsd no hi woudde. Haand un daand stonne richdiche Schneämaauer hoach, un als kloi Kinn hoasde geglääd, du göngst durch en Schneädunnel. Nou hiänz moane drümm di Läüd, es hädd dazumal, bi se Kinn woann,  meär Schneä gaawe bi häüdzedooch. Zu di Schäüer, zu en Schdaau un bais Houfduur hi woann Waach getraade. Bai jedn Schriid hoads geknaddzd un gekniäschd dunnd di Füäss.

Di Baauer bueäde ewing din irn Houfered rüm un woann gann bai ir Küü din en worme Schdaau. Ower Owachd muassd mer ga mid di höülzerne Schuu. Mid darre kannsde laichd higeknall, benn de en Dröbbedriid no verhobbassd bai dan Schneä. Voäs Schäüerschdooch roo hiänge lange Aiszobfe un ümmer muässde gewäddich sai, doss  se obgebrech kännde. Es woar kaaud, bedderkaaud zegoor. Owwer koi Mönsch hoad doa voes Chaos geräidd. Es woar haaud Winnder!

Di Schlöäd hönn gerachd, benn früä baizaid aigschüäd wuädde is. Dr Booch un dr Brüündroug woann scho hauwer zugfrüänn. S’Wasser bai di hauffe Brüün dinns Duärf liäf bi dro  Aisfööde ro, bu ümmer deäigger wuadde sänn.

En schöännsde owwer soo doos Ais bai di Houzzmüül aus. Es Müülrood un aaue Laidunge vo en Müülbooch hinne di Gasse harre hadde  di rainsde Aiskunnsdwärrge dro heäingene. Di Buäwe woudde se mid Schneäboller rookrach, owwer maisdens hoad doos Ais schdannekhaaue. Jeeds Wasserdröbfle is schdannebenno hidezugfruänn. A es Bröüggle woar waiß un glood un benn de dich dro dos Aisegelänner ookhobbd hoasd, sänn di nosse Hännschich gleewene bliiwe.

Un noos wuädde di wöüllene Hännschich schnäil, kannd gsai vo di Schneäboller, vo di Aiszobfeläggerai, benn oas Duasch hadd,  owwer a, benn en Winnder doos Nöösle geläüchd hoad und du kännsd „Gloggeschdreäing failkhaau“. Boos mächsde doa? Schnobbdöchuich hoadd mer blooß dinn di Schuäll gebrauchd, sunnsd noom mer sain Iärmu oder awer sai Hännschich und hoad noach di Medoode „Ich glää dir näss un ich glää dir näss“ noach rachds und lings obgeboddzd.

Bai di Saalie iär Häüsle schdonn scho ain gröässer Schneämoo mid en audde Oamer ouf en Koubf un e gaaue Rüäwe füä di Noose. Unner Huund hoad dann waisse Moo glaich noach sai Oad  zu sai Derridorium dezugenumme... doa woar er dann näss mer ganz waiß.
Scho said e boor Dooch blii dr Schneä liichene un drunnd dann Babbschneä hadds gfruänn. Di Käild hiäld oo un aaue Middooch woar es schöanssd Waader, Suun un e bloawer Hiämmu.

Kamest, doss di Schuäll aus woar, woann mi Kinn näss mer ze hobbe. Nunnd dos Kläädle koom di bloo woarm Dreeningshouse, doädezu e Döüchue odr e Kabbe of en Koubf, e Schdräigjäggle, en Annerak, Fäüsdling, däigge Sogge, Gummischdiwu odr a Laaderschdiiwuich odr a höülzene Schu. Di Buäwe hadde ir Kniggebogger odr ir Mandschässdere o un Oannschöüdzer droff, bu vo oi Said of di anner un vo vuänn noach hinne üwer en Koubf nü sou  e Schdräffle gschdräiggd woar.

Geröüddsch kannd mer of di zugfruänne Bföüddsche un of di Schubbere, bai en Brünnbfoud,  bain Woubbicher Seäb, owwer a weäinsd ewing nawe di Woach ouf en Moaddbladdz, bu di Buäwe di Boo mid Wasser no glööder gemochd hadde un sou manchoaner schdreggsdiläings, vüär- odr hinnerschich higschlooche is. Ouf di gröässere Fläche is nidd blooß hi un haar geröüdschd wuadde, doa hönn di Käüz a richdich Aishoggi gschbiild mid sölwer gemochde Schdegge.  Bar Schliddschuh hadd, woar mit sai Schliddschu doä, di maisde mid ir höülzerne Schu un e boor zegoar schdümbfed.

Mid Schliide un Schii mochde mi Kinn duäddhi, buus guäd obbgiäng:
di Woubbicher füär di Löffudsschdodd, en Roade Rooi owe, vo di Schaffeddswiise ouf en Guuds sai Wiise, es Räüßehüggue un en Houger no un vo aaue Barich hinne di Woubbich. Di Zällwicher hadde iär Boo hinne di Wiise, en Düällegroowe un en Müülberich ro. Owwer aauminanner woann a gann bais Schdöüdzle in Burgedroud un di Schiifoarer hinne en Giädsberich, hinne di Öschich un bais Lanzeweechle.

Zeäschd woann di Schi no söllwer gemochd oddr von Geiste Ludwig. Mid Laaderriäme wuädde di drauf di Schu gebunne. Schbeädr goos di Schi mid Aisekannde un bessere Bindung, mid en  Sailzuuch, bu vuänn naizedrögge woar, boos ower orich schweär gange is. Doa defüar brauchd mer ower eggsdere Schischdiwu. Ümmer ema is di Bindung aufgange un dr Schi mochd söüllwer en Berich drinnoo, odr awer a nai di düannene Hegge un doa woar nidd blooß dai Gsichd verschammeriäd, doa is a audzemal e Schi ze Schaide gange.

E boor Bauwer hönn uns Kinn gscheäinnd, benn mer üwer ir Wiise nogebraaderd sänn. Di doachde vellaichd, es Groos blii ümgedraade. Mi hönn ower blooß gelachd drü un hönnere hinnerüm Griämasse gschniide. Di Schbrungschanze, bu di Buäwe mid oarich vil Arwed, audzema zegoor mid Houzzkissdlich gebaud hadde, hoad dan Bauwer no eggsdere gfuggsd. Häüd kommer sichs jo gedeäink. Dr feäisdgebäddschde Schneä midsammds di Braader looch ümmer no duäd, benns scho waid ofs Früjoar naiging un koaner mer o en Winndr gedoachd hoad.

Für di ganz kloanne Kinn woar es Pousdhügguä grood guäd genung. Ower di meännere sänn es Duärf dinnauwere, en Boog drinnauf, bain Kreemer mid sai Dabbeschu verbai hi bais Schdöüdzle. (Dar Noom bedäüd vellaichd, doss mer donauf e Fuurwerrg schdöüddzu muassd.)  Doos woar nemmlich e ganz schöä schdail Schdröässle medde dinn es Duärf von Zällwicher Schlooch ro, doa hoads zu Zällwich khöädd, üwwer di Öschich, doos woar di Greäinz un noach dan Bröüggle koom in di glaich Richdung bi dr Boog di Haubdschdröäss vo Burgedroud. Koi Mönsch hoad doos Schdöüdzle gsaaudzd odr gschdrääd, wail doa jo a koi Mönsch mid öbbeds foor muassd. Blooß derregd bai di Häüser woar e schmaau gschdrääds Bföüdle.

Die grösse Buäwe schdinne scho doouwe mid ir schwere sölwergebaude Bob. Mi Määdlich schbeggeliäde a of sou en Bob, bu mer richdich geleäink kannd, ower für Määd woar doos näss. „Määd füädde sich“, hönnse gsoad. Mii hönn uns ower näss gfuadd un kannde drägged gelach, benn sou e ganze Boddii, bu nidd gschaid geleäink kannd un debai muäds rümgfuurwergd hoad, medde nai en Boog mochd. Vuur dann Bröggle un di Schdröäss muassd mer nemlich noach lings naien Houf biäch. Vo dan Houf aus woar ower a sou e saichde Foad nain Booch, bu di Läüd ir Aadöbfu gewösch kannde un haaud ir Wasser khoudd hönn. Bi di gebodde Mäüs sänn se aus en Booch gschdiiche, di Houseboi woarn saichnooß un zegoar ouwe aus di Schdiwu koom es Wasser raus. Schoud woann  frailich ümmer di annere.